Een IPO oftewel Initial Public Offering is de beursintroductie van een onderneming. Dat betekent dat een onderneming voor het eerst haar aandelen te koop aanbiedt via de beurs, waarmee het vers kapitaal hoopt aan te trekken.
Ondernemingen zijn er in twee categorieën, private en publieke.
Bij private ondernemingen zijn de aandelen meestal in handen van een kleine groep aandeelhouders. De meeste kleine bedrijven zijn private bedrijven en de aandelen behoren vaak toe aan de oprichters en familieleden. Toch zijn er ook grote private ondernemingen. Wist je dat IKEA, Mars of Domino’s Pizza allemaal private ondernemingen zijn? De aandelen van deze ondernemingen worden niet publiekelijk verhandeld, wat het lastig maakt om in zulke ondernemingen te investeren.
Aan de andere kant hebben we de publieke ondernemingen waarvan de aandelen geheel of gedeeltelijk worden verhandeld op de beurs. Private ondernemingen die een IPO doen worden publieke ondernemingen en krijgen in één klap vele nieuwe aandeelhouders. Ook moeten ze voldoen aan strikte regels. Zo moet er altijd een “board of directors” zijn en is ze verplicht om ieder kwartaal de financiële resultaten openbaar te maken. In de Verenigde Staten zijn beursgenoteerde ondernemingen verplicht om deze zaken te rapporteren aan de Securities and Exchange Commission (SEC).
Het is heel eenvoudig, slechts met een paar muisklikken kun je aandeelhouder worden in een publieke onderneming. Iedereen met geld kan zo investeren in een onderneming dat op de beurs wordt verhandeld.
Waarom een IPO?
De belangrijkste reden hiervoor is om op een relatief goedkope en snelle manier veel geld op te halen. Dit geld kan vervolgens gebruikt worden voor het financieren van overnames, uitbreidingen of het aflossen van schulden.
Er zitten ook nog een aantal andere financiële voordelen aan een beursnotatie. Publieke bedrijven liggen meer onder een vergrootglas dan private bedrijven. Publieke ondernemingen zijn zich hiervan bewust en weten dat ze verstandig beleid moeten voeren, omdat ze eenvoudig door de markt gestraft kunnen worden. Met de markt als waakhond krijgt een onderneming vaker een aantrekkelijkere rente bij het afsluiten van leningen. Een ander voordeel is dat ze fusies en overnames eenvoudig kunnen financieren door de uitgifte van extra aandelen. Het verhandelen van aandelen op de beurs zorgt voor extra liquiditeit waardoor het makkelijker wordt om eventuele prestatievergoedingen in de vorm van aandelen aan werknemers uit te keren.
Vroeger was het niet makkelijk om een IPO uit te voeren. Alleen gerenommeerde ondernemingen met sterke fundamentals en goede vooruitzichten kwamen hiervoor in aanmerking. Door komst van internet is het allemaal veel makkelijker geworden. Zelfs kleinere startups kunnen al een IPO uitvoeren om kapitaal op te halen voor uitbreiding.
Toch moeten investeerders altijd voorzichtig blijven om deel te nemen in een IPO. Er zijn namelijk bedrijven die publiek gaan zonder ooit een euro winst te hebben gemaakt. Om beleggers voor het aandeel enthousiast te maken worden dan enorme omzetgroei cijfers gepresenteerd met rooskleurige toekomstscenario’s. Maar een hoge omzet betekent nog geen winst. Uiteindelijk gaat het er bij elk bedrijf om hoeveel winst er aan het einde van rit overblijft. Bij een IPO kunnen de oprichters de intentie hebben om snel te cashen en zien de IPO dan eerder als een eigen exit strategie.
IPO marketing
Een IPO is niet meer dan het verkopen van aandelen. Het heeft allemaal te maken met de juiste marketing van het aandeel. Als ze genoeg mensen weten te overtuigen het aandeel te kopen, dan kunnen ze in korte tijd belachelijk veel geld verdienen. Bij een IPO zijn over het algemeen een of meer banken betrokken als uitgifte begeleidende banken.
Voor de serieuze belegger is het verstandiger om IPO aandelen te mijden. Per definitie zijn IPOs omgeven met euforie en optimisme. Warren Buffett heeft in zijn hele carriere nog nooit aandelen in een IPO gekocht. Hij zegt hierover het volgende:
It’s almost a mathematical impossibility to imagine that, out of the thousands of things for sale on a given day, the most attractively priced is the one being sold by a knowledgeable seller (company insiders) to a less-knowledgeable buyer (investors).
Een beursgang is ook voor de begeleidende banken een zeer lucratieve aangelegenheid. Ze ontvangen een commissie over de waarde van de verkochte aandelen. Hoe hoger de prijs des te meer ze verdienen. Begeleidende zakenbanken zullen er daarom alles aan doen een IPO succesvol te laten verlopen en beleggers te overtuigen aandelen te kopen. Ze proberen elke cent uit een IPO te persen. Dat is kenmerkend voor IPOs. IPO aandelen zijn hierdoor per definitie hoog geprijsd en bevatten geen margin of safety. De kans op een mooi rendement wordt hierdoor een heel stuk kleiner.
